jeudi 29 avril 2021

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (38) - Maxence VAN DER MEERSCH

  

                        Maxence VAN DER MEERSCH

 

La du amantoj stariĝis. Iu preterpasis ilin, saltante meze de l' rubusoj.

''Kio okazas ?'' demandis Ĵak.

''La polico !''
Kaj la viro malaperis.


Ĉirkaŭ la lageto, kurpaŝe alvenis policistoj.

''Ni rapidu al la kaŝejo !'' diris Ĵak.

Tuj Laŭra kaj li fuĝis tra la arbetaro.

Ili havis sekuran rifuĝejon, kiun ili uzis ĉiufoje kiam alvenis policistoj. Ĉar la posedantoj plendis pro tio, ke oni ruinigas ilian parkon, ne maloftis la policaj patroloj.

Apud basenego dormanta funde de l' parko, kvazaŭ rustkolorita pro la dika kovraĵo el velkintaj folioj, Ĵak kaj Laŭra jam malkovris miniaturan groton el rokaĵo, kie eblis sekure kaŝiĝi. Jam plurfoje, de tie ili sentime vidis pasi la ĝendarmojn, dudek metrojn for de ili.

Du minutojn poste, ili estis ĉe la groto, en kiu ili tuj kaŝiĝis. Baldaŭ la krioj finiĝis. Ĵak singarde surgrimpis la rokaĵon kaj ekvidis la policistojn malproksimiĝi por repreni siajn biciklojn.

Li ekridis :

''Bonan vojaĝon !''

Li malsupren reiris apud Laŭra. Ŝi sidis ĉe la eniro de la groto, kiu rigardis al la basenego. Kaj, pensema, ŝi kontemplis nimfon el verdiĝinta ŝtono, kiu kurbiĝis por sin admiri en la akvo, koketa, kun unu mano sur sia brusto.

''Oni estas trista, hodiaŭ, ĉu ?'' diris Ĵak. '' Kaj mi estas ĝuste ĝojhumora !''

De malantaŭe li kisis ŝin, renversis ŝin apud li, sur la sekajn foliojn. Pli ol unu fojon, estis ilia dormoĉambro tiu eta groto, kie oni estis tiel bone kaŝata...

''Ĉu mi faru petolaĵojn ? Nu, vi timas, ĉu ? Ha ! Vi ne timas !''

Sed Laŭra daŭre aspektis serioza. Ŝi antaŭtimis paroli. Ŝi diris al si : tio necesas, nepre necesas. Sed, malfermonta la buŝon, ŝi sentis nevenkeblan angoron, kiu haltigis ŝin.

Ĵak komprenis, ke estas problemo.


''Nu, grandulino mia, kio okazas ? Vi ne malsaniĝis, ĉu ?'' li demandis.
''Aŭskultu'' fine diris Laŭra, ''ion mi devas demandi al vi.''
''Parolu.''
''Vi estas edziĝinta, ĉu ne ? Respondu. Tion mi ja scias.''

Ĵak ĉesis ridi. Ne eblis scii, ĉu li koleros aŭ ploros.

''Diru ! Kial mensogi ? Tion vi devos iam konfesi, fakte. Vi estas edziĝinta, ĉu ?''
''Jes'' Ĵak flustris.

''Kaj... ĉu vere, ke vi havas infanon ?''
''Jes'' denove diris Ĵak mallaŭtvoĉe.


Laŭra miris pri la sufero kaŭzita de lia konfeso, kiun ŝi tamen atendis kun certeco. Jen la fino : li havis infanon, nenion ŝi povis plu fari. Ŝi tamen ne povus depreni la patron de tiu infano !

''Kaj kion do vi intencas fari pri mi ?'' ŝi reparolis, tamen esperante, ke li havas en menso rimedon, ideon, ion alian ol la teruran disiĝon.

Sed Ĵak havis nenion. Kion ankaŭ li mem povus fari ? Estis lia edzino ; estis precipe la infano ; tiu infano, kiu malsatis sen li, kiu eble foriros kiel Popol foriris. Kaj estis Laŭra, kiun li amis...


''Vi devintus lasi min trankvila'' flustris Laŭra.

''Jes.''

Ili silentis.

Laŭra reakiris la spiron. Ĝuste tiam, sian tutan kuraĝon ŝi bezonis por diri la definitivajn vortojn. Ŝi iomete plu atendis, kaj reparolis :

''Nu, vi devas nun foriri...''

Ĵak ektremis.

''Ĉu foriri ?''
''Jes, foriri. Vi devas pensi pri tiu infano. Vi estas edziĝinta, tiel estas...''


Ĵak nenion respondis. Li tenis la kapon inter siaj manoj, fiksrigardis la akvon.

''Ĉu ne, Ĵak ? Tion vi devas fari.''

Li relevis la kapon :
''Kio pri vi ?''

Ŝi malrapide levis la ŝultrojn.

''Ne gravas al mi. Ni ne estis geedziĝintaj. Do, kulpas mi mem …''

''Ne diru tion, Laŭra ; ĉion mi mem faris al vi, tiel preninte honestulinon ... Mi perfidis vin, mi estas malestiminda ; mi ne meritas, ke vi ĉagreniĝu pro mi ... Aŭskultu, necesos min forgesi, rekomenci, edziniĝi ... Vi povas komenci novan vivon...''
''Jes.''

''Koncerne la alian, eksciu, ke malgraŭ ĉio, ni vivis kune ; ni estis geedziĝintaj, ŝi havas tiun infanon... Mi ne povas... ne, mi ne povas forlasi mian filineton ! De kiam Popol mortis, mi ne plu vivas. Eble ŝi malsatas ; ŝi bezonas min ... Ĉu vi komprenas min?''

''Jes, mi ja komprenas vin.''


Kaj ŝi longe silentis. Ŝi timis ekploregi, nevole malkaŝi sian sekreton, diri ke ankaŭ ŝi havos infanon... Tio ne estus bona faro, ĉar fakte, ŝi mem prenis la edzon de alia virino.

Ĝi estos ŝia infano, la bastardo, la entrudulo...

Laŭre reakiris iom da spiro, kaj fine tamen petis :
''Ĵak, vi devas tuj foriri, jam hodiaŭ...''

''Ĉu tuj ?''
''Jes.''

''Ĉu vi ne plu volas revidi min?''

Ŝi kapneis. Ĵak restariĝis. Li strange rigardis Laŭran.

Kaj li ekploris dikajn larmojn, singultante. Li aspektis samtempe komika kaj timiga.
Tiam Laŭra sentis sin tro ĉagrenita. Ŝi ekprenis lin en siaj brakoj, konfuzegita, patrina, forgesanta ĉion, por ne plu vidi lin plori. Ŝi brakumis lin, kisis lin, forprenis liajn manojn de lia vizaĝo, luladis lin kontraŭ ŝi.

''Ĵak, Ĵak mia, ĉesu plori, ĉesu plori. Mi ne rankoras kontraŭ vi, tion mi asertas ; mi ankoraŭ amas vin ! Kaj mi ne sentos ĉagrenon ; mi promesas, ke mi forgesos vin ; mi estos feliĉa ! Ĵak, ĉesu plori, ĉesu...''


Tiam ŝi ĉirkaŭbrakumis lin. Ŝi mem sin oferis, kaj celante lin konsoli, petis tiujn karesojn, kiujn ŝi antaŭe rifuzis. Fakte, viro estas nur infano, tion Laŭra ja sciis. Kiam li malbone agis, ankoraŭ necesis, ke iu virino lin pardonu kaj akceptu, kiel knabo, kiun oni tro skoldis... Ricevinte iom da plezuro, eble li havos pli da kuraĝo por foriri.


Fino de l' deka ĉapitro.

                    Fino de l' unua parto.


-------------------DAŬRIGOTA-------------------


mercredi 21 avril 2021

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ... (37) - Maxence VAN DER MEERSCH

 

                          La verkisto kun sia edzino

 

Ĵak troviĝis mezalte sur granda arbo. Per fortaj hakilbatoj, li ektranĉis dikan branĉon, dum Laŭra surtere kolektis sekiĝintan lignon, kiun ŝi ligis en faskojn.

La tuta parko resonis de nekutima tumulto. Grupoj vivigis ĝian tristecon, kriadis, ridadis en la ĝojplena bruego de hakiloj kaj aliaj iloj. Jam finiĝis la aŭtuno. La nudaj arboj levis al la griza ĉielo gracilan retaĵon de nigraj kaj senfoliaj branĉoj. Kaj, malantaŭe, giganta suno, suno anoncanta froston, mirinde neta kaj ruĝa, malrapide subiris !

Sur la tero ŝvebis fajna nebuleto de vintra posttagmezofino, kiu delikate ombrumis la rufan mason de l' densaj veproj.

Malproksime, fojfoje, ĉe la fino de aleo, ekvidebliĝis la peza formo de l' kastelo, rektalinia kubo el ŝtonoj, kies hela grizeco roziĝis sub la diskreta rebrilo de l' sunsubiro. Ĝia tegmento el ardezo, malsekigita de l' nebuleto, kontraste aspektis delikate blu-malva.

Kaj nenio estis tiel melankolia kaj milda, kiel tiu simfonio de dolĉaj koloroj dronintaj en malpeza nebulo, tiu senfolia bosko, tiu lageto kun stana respeguliĝo, tiu malnova domo kun fermitaj ŝutroj, kun muskaj sojloj kie amasiĝis velkintaj folioj, kun ruĝe lumigitaj muroj kvazaŭ subtenitaj en harreto de sekiĝinta ampelopso.

Fakte, en tiun direkton iris neniu. Malgraŭ ĉio, la homoj ŝajne ankoraŭ timis vidi la mastrojn eliri. Preferinde ili restis en la bosko.

Tie troviĝis la vivo. Aroj da homoj ĉirkaŭis la arbojn, kiujn ili ekhakis de ties piedoj. Aliloke, kliniĝintaj siluetoj kolektis tere kuŝantajn branĉetojn.
Pli malproksime, unu familio ĉirkaŭ granda fajro manĝis ŝmirpanojn kaj trinkis el la botelo. Leviĝis blua kaj blanka fumo, kie foje supreniris klara flamo. La malseka ligno, kun akra odoro, brulante krakadis.

Plejsupre, preskaŭ en la ĉielo, kiel nigra punkteto, moviĝis iu viro, grimpinte sur la supron de maljuna arbo. Distingeble aŭdiĝis lia voĉo :

''Ho !''
Tiam, kun forta bruego, ĵus segita branĉo falis alkroĉiĝante ĉie, dum oni malsupre flankeniĝis.

Ĉirkaŭ la lageto malrapide pasis rektaj ombroj. Oni fiŝkaptis. Oni elakvigis dikajn karpojn, svingiĝantajn gobiojn, ruĝbrilajn ciprinojn, kiujn la infanoj konservis en rustaj ladskatoloj, aŭ en korboj plenaj de malsekaj herboj.


Kiel iloj, la viroj havis hakilojn, aŭ longajn flekseblajn segilojn, kiujn ili duope manuzis, kun malrapidaj senhaltaj dorsofleksiĝoj. Ili atakis arbojn en la tuto, segis aŭ entranĉis ties trunkon. Aŭ ili surgrimpis por dehaki la branĉegojn. Aŭdiĝis la obtuza batado de hakiloj ektranĉantaj la lignon, kaj de tempo al tempo longa kaj sonora krakado, poste peza falo, pro kiu iom tremetis la tero.

Iu arbo falegis, aklamata de triumfa krio.

La virinoj havis pli malpezajn ilojn. Ili rompadis falintajn branĉojn, ligis la faskojn.
Maljunaj viroj penadis por ŝarĝi sian ĉarumon per dika lignopeco.
Buboj, kun hakiletoj, ludis al simio-ludo en la arbetaro, feliĉaj pro tiu detruofesto, en kiu siaj instinktoj estis ĉifoje stimulitaj.

Al falinta arbo, ĉiuj sin pelis.
Kutime, la improvizita arbohakisto atribuis al si la trunkon, kiun li distranĉis en ŝtipojn. Aliuloj havis la branĉojn, aliaj la branĉetojn. La stumpon, peco de unu metro elirante el la tero, oni neglektis. Tio estis por la poloj, oni ŝerce diris. Ĉar en la Nordo, oni malestimas tiujn fremdulojn.

Sed pri tio la poloj fajfis. Ili alvenis kun ridindaj iloj, kuirejaj tranĉiloj, mansegiloj, marteloj, aŭ mallongaj larĝaj klingoj fiksitaj en teniloj, kiujn oni nomas tie ''feraĵo''. Per tiuj krudaj iloj, ili ekatakis la neglektitajn stumpojn.

Aŭ eĉ, kelkaj persistege tranĉadis la plej dikajn arbojn, pri kiuj ĉiuj jam malkuraĝis. Kaj, rabotaĵero post rabotaĵero, kun la pacienco de muso ronĝetanta trabon, ili malrapide ektranĉis la lignon, distranĉis la stumpon ĝis la radikoj ; aŭ, kun terura dispremo de arbetoj, ili subite kuŝigis la gigantan arbon, kies piedon ili jam senlace kavigis.

Ankaŭ tiurilate, la persisteco de tiuj mizeraj kaj krudaj homoj superis la plej grandajn malhelpaĵojn.


Je la kvara, Ĵak malsupreniris sian arbon. Li malsatis. Tiu farado sub libera ĉielo, meze de l' bosko, bonefikis sur ĉies sanon kaj eble konfuze rememorigis ĉiun pri forgesitaj deziroj al simpla kaj kampa vivo. Oni sin sentis naskita ege pli por tio, ol por la uzino.

Ĵak kaj Laŭra manĝis, sidante sur la musko. Ĵak havis panon kaj unu litron da ruĝa vino. Dispartigante, li donis belan pomon al Laŭra. Kaj ĉiu laŭvice trinkis el la botelo. Ĵak ridis. Laŭra estis pensema. Nun, ŝi daŭre pensis pri tiu interparolado, kiun ŝi nepre havu kun la juna viro. Alvenis la tempo por ekscii. Poste, oni vidos.

''Pri kio vi pensas ?'' demandis Ĵak.

''Pri nenio'', diris Laŭra.

Ŝi turnis la kapon. En la bosko ekaŭdiĝis konfuza bruado. Viroj kaj virinoj kuris. Paniko kvazaŭ frenezigis tiujn homojn, sed oni ne povis scii kio okazas.


--------------------DAŬRIGOTA--------------------

dimanche 11 avril 2021

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (36) - Maxence VAN DER MEERSCH

                          La stacidomo de Roubaix


Pasante antaŭ la stacidomo, Ĵak rimarkis, ke grandega homamaso svarmis fronte al la pordoj. Tiam li rememoris : la gazeto anoncis, ke hodiaŭ okazos unu foriro por infanoj de strikantoj. Tiun aferon oni pridiskutis la antaŭhieraŭon en la Ĝenerala Asembleo. La sindikato de Valenciennes* faris peton por dudek infanoj, tiu de Saint-Amand* por dek kaj tiu de Maubeuge* por dek kvin. Iom ĉie, laboristaj sindikatoj insiste petis kelkajn infanojn, cele helpi la kamaradojn de Roubaix.

Tiun tagon, sesdek infanoj estis forirontaj.

Tiel abrupte reveninte al siaj zorgoj, Ĵak malktrankviliĝis pro iu subita penso, obseda, kvazaŭ antaŭsento.
Kio se ankaŭ Marcelina devis foririgi la etulinon ?
Ŝi troviĝis en Croix* : tion ŝi eble petis de l' sindikato de Croix. Pri tio Ĵak nenion scius. Kaj pro tio, li ekdeziris nepre vidi tiujn infanojn, ĉiujn infanojn. Ŝajnis al li, ke inter tiuj, ankaŭ sian filineton li retrovos.


Li vane klopodis enŝoviĝi la homamason. Oni ne lasis lin antaŭeniri, oni grumbladis. Kaj lin ĝenis la dorsosako.

Li ekhavis bonan ideon. Rezigninte proksimiĝi al la pordoj, li foriris maldekstren de l' stacidomo kaj supreniris la ŝtuparon de l' ponteto Dujardin. De tie, li komforte vidos la kajojn.


Kelkajn minutojn li atendis. Tiam la infanoj alvenis sur la kajojn. Ili bonorde marŝis, duope, kiel etaj soldatoj. Surŝultre aŭ enmane, ili portis sakon plenan de vestaĵoj. Ili brave kantis, krom unu aŭ du, kiuj ploris. Ĉirkaŭe, la patrinoj ankoraŭ diligentis.


La trajno alvenis, bremsante, kaj pene haltis en vapornubo. La pordoj malfermiĝis. La geknaboj envagoniĝis. Oni tuj revidis ilin ĉe la fenestroj de l' kupeoj. Ili svingis siajn naztukojn, kriante adiaŭis, tiam pli emociitaj. Ĉar la patrinoj ne plu ĉeestis proksime, jam komencis la apartiĝo. Iu etulo kriegis. Iu virino plorante foriris, preferante tuj deiri. Ŝi tamen revenis por revidi sian infanon, por ĝisfine paroli kun ĝi.

''Tio aspektas, kvazaŭ ili forirus al milito'', diris iu maljunulino apud Ĵak.


Fajfis la lokomotivo. Homoj kuris laŭlonge de la vagonoj, forpelis la homamason. La trajno malrapide ekmoviĝis, kaj kun plia rapideco, malaperis ĉe la vojkurbo, kunportante sur la reloj, ĝis senfino, sian ŝarĝon de senkulpuloj.

Sur la kajo restis nur senmezura konsterniĝado.

Kompreneble, Ĵak revidis nek Marcelinan nek la etulinon.


Li malsupreniris de la ponteto, pensante pri la ĵusa spektaklo. Tiuj kompatindaj geknaboj estis alvenontaj tien for, en nekonatajn urbojn ; dudek ĉi tie, dek alie...

Oni are kondukos ilin al sindikato.
Ĝenerala kunveno.

''Kiu ilin volas ?''
''Unu por mi.''

''Du por mi.''

''Unu ĉe mi.''

Kaj ilin oni dispartigos : la frato ĉe bonuloj, kiujn pli poste li forlasos kun ĉagreno ; la fratino ĉe bonkora drinkemulo, kies edzino grumblados ; aliaj ĉe iu viand- aŭ nutraĵvendisto, kiu igos ilin porti paketojn kaj energie labori ; aliuloj al domaĉo, kie jam troviĝas svarmo da knaboj, kie ili eklernos malbonajn manierojn.

''Kiam foriras la knaboj, jen la fino !'' ankoraŭ vespiris la maljunulino, kiu malsupreniris kun Ĵak.

Kaj Ĵak samopiniis.


                                       ***********


De unu semajno, tuta bando de l' strato Longues-Haies eltrovis novan ekspluatindan fonton. Oni malkovris en la Sartel ** kvartalo, je cent metroj de l' kanalo, grandegan plezuran bienon, ian kamparan domon forlasitan de ties someraj gastigantoj. Laŭ onidiroj, tiuj ĉi lastaj intencis partigi la terenon por konstruigi vilaojn tie.

La parko estis vastega. Muroj ĉirkaŭis admirindan, densan kaj profundan arbaron, trairitan de rojo, kiu nutris fiŝoriĉan lageton. Neniu gardisto, neniu hundo.

Du aŭ tri breĉoj en la muroj ebligis eniri en la posedaĵon. Unue timeme, poste per tiu kreskanta aŭdaco, kiun alportas alkutimiĝo kaj senpuneco, iuj strikantoj eniris tien. Kaj de tiam, ĉiutage, cento da homoj invadis la parkon, kies kvietan solecon ili profanis.

Oni dehakis arbojn, oni fiŝkaptis, oni manĝis sur la herbo bedoj. Tio estis ja ĝojplena.


Posttagmeze, Laŭra kaj Ĵak kune venis tien por dehaki lignon. Refoje, tio estis ideo de Ĵak. Li faris branĉfaskojn, kiujn li intencis vendi en la urbo. Li tiele perlaboros iom da mono.


*Valenciennes, Saint-Amand, Maubeuge, Croix : kvar urboj en norda Francio.

** Sartel : kvartalo de l' urbo Wattrelos, tuj apud Roubaix.


-------------------DAŬRIGOTA-------------------

jeudi 8 avril 2021

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (35) - Maxence VAN DER MEERSCH

 


                            DEKA ĈAPITRO


Irante de pordo al pordo, kun sako surdorse kaj listo enmane, Ĵak pensis pri Popol.

Lia enterigo okazis la antaŭhieraŭon. Kaj por Ĵak, tio estis kvazaŭ li mem perdis sian propran infanon.

Kaj precipe, tiu morto fortege vekis en lia menso la rememoron de lia propra infaneto, lia sesjaraĝa filineto, kiun li lasis al sia edzino Marcelina. Ŝi estis tro juna; preferindis, ke ŝia patrino prizorgu ŝin. Eĉ se Marcelina iam malbone kondutis, ŝi estis bona mastrumantino kaj amis sian filinon. Kun ŝi, la infaneto estos pli bone zorgita ol kun Ĵak. Ne taŭgas, ke viro prizorgu infanetojn.


Tiel longe kiam li laboris, Ĵak sendis monon por sia filineto. Marcelinan li ne plu vizitadis. Ŝi jam tro suferigis lin.

Eĉ ŝiaj kelkaj maloftaj vizitoj tro dolorigis lin. Sed, malgraŭ ĉio, ĉiusemajne li poŝte sendis kvardekon da frankoj.
Bona laboristo, elturniĝema, neniam laca, li bone perlaboris; fakte li malestimis monon, kun tiu senzorgemo de viro, kiu ĉien vojaĝis, kaj scias kiom malmulte necesas por vivi al bonfarta homo.

Sed de kiam komencis la striko, Ĵak nenion plu perlaboris kaj ne plu sendis monon por la infano.

Kiel do Marcelina kaj la etulino vivis nun ? Retrovinte lian spuron, Marcelina du-tri fojojn venis paroli al li por peti pardonon; ŝi petegis rekomenci komunan vivon. Ŝi bone kondutus, ŝi scius forgesigi al li ...

La lastan fojon, ektimigis lin vidi kiom ŝi maldikiĝis ekde la striko. Ŝiaj belaj rozkoloraj vangoj malgrasiĝis. Laciĝo vundis ŝiajn okulojn

Tamen neniun plendon eligis ŝiaj lipoj. Ŝi petis nenion – almenaŭ ne monon, nur pardonon de sia edzo. Sed Ĵak divenis kiom ŝi devis seniĝi je ĉio kaj suferi. Ŝi terure pentofaris.

Kio pri la knabineto ? Ĉu ankaŭ malgrasiĝis la etulino ? Ĉu ankaŭ ŝi vagadis surstrate, kiel ĉiuj tiuj buboj, kiujn Ĵak vidis vagi ĉirkaŭ li, petantaj ŝmirpanon. Ĉu, samkiel Popol, ŝi riskis troviĝi meze de iu interbatiĝo ? Ĉu eblus, ke iun tagon, ankaŭ ŝin oni alportus kun rompita dorso, tuj forpasonta ?


Ĵak tremetis, pensante pri tiaj aferoj. Li rememoris, kion diris la kuracisto, surprizita pro la vigleco de Popol :

''Mi ne komprenas, kial tiu infano ne tuj mortis. Li havas la spinon rompitan, okazis perforado de l' intesto kaj lia hepato displitiĝis...''

Sed Popol estis fortika. Li plu vivis preskaŭ unu horon.

Nur imagu, ke tia forpaso povus minaci la etulinon... La ''Epeule'', jen multhoma kvartalo. Incidentoj inter strikantoj kaj ĝendarmoj ofte okazis. Kiu scias ?

Kaj eĉ sen imagi ion teruran, ĉu ne sufiĉus malsato kaj senigoj ? Ĵak estis ja viro, elturniĝemulo ! Li mem ĉiam povos trovi manĝon kaj loĝejon. Lia marista vivo kutimigis lin elturniĝi. Sed kio pri iu virino sola kun infano ?

 

Ĵak pripensante iradis tra la kvartalo de l' Stacidomo. Ĉie li sonorigis por prezenti al homoj liston da monoferoj por la strikantoj. Li mem ofte alportis al la sindikato la plej grandan monsumon, okcent ĝis mil frankoj, el kiu li ne deprenis eĉ la prezon de glaso da biero.

Sed ĝisfunde li ja scipovis tiun arton plialtigi la homan malavarecon. Malkaŝe, antaŭ ĉiu, li elpoŝigis sian liston kaj montris ĝin :

'' S-ro Iu donis tiom ; aliulo tiom ... ''

Ĉiuj tiel sciis do, ke tiun liston li montros ĉie en la kvartalo, kun la donacitaj monsumoj antaŭ la nomoj. Ili ne aŭdacis avari.

Fakte necesas konfesi, ke, celante favorigi la diligenton de l' donacontoj, Ĵak senhonte plialtigis kelkajn sumojn ĉe la komenco de la listo, kaj skribis kvin frankojn kiam li ricevis nur dudek soldojn. Li ne konis Panurgon* nek ties ŝafojn, sed, samkiel Rabelais**, li kalkulis pri la homaj stulteco kaj vanteco.

Ĵak estis tiel elturniĝema ! Ankaŭ en lia menso naskiĝis la ideo peti en la vendejoj je doni per naturaĵoj, anstataŭ mono.

''Ĉu malnovajn varojn por la strikantoj ?'' li demandis en ĉiuj butikoj.

Ĉi tie malnovajn ŝuojn, alie paketojn da difektitaj spicaĵoj, alie velkintan ŝtofon: li kolektis ĉion, kiu, en la vendejoj, difektiĝis aŭ eksmodiĝis. Tiun akiron li enmetis pelmele en sian sakon. Vespere, li portis sian rikolton al la sindikato. La nutraĵon oni proponis al la popolaj manĝejoj. La vestaĵoj estis disdonitaj al la necesbezonuloj.

Nun, same kiel li, aroj da monkolektantoj trairis la tutan urbon, partigitan en sektoroj metode distribuitaj, cele al eviti lacigi la publikan karitaton pro tro oftaj demandoj.


 

* Panurgo : vidu ''La ŝafoj en maron'' de Rabelais.

** Rabelais : https://eo.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7ois_Rabelais

 

-----------------------DAŬRIGOTA------------------------