samedi 25 septembre 2021

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (45) - Maxence VAN DER MEERSCH

 

Laforge sin klinis malantaŭen en sia fotelo, prenis sian genuon en la manoj, kaj levis al Denoots okulojn, kiuj ŝajne pridemandis.
Antaŭ li, Denoots kliniĝis kaj rigardis Laforge-n ; li ekklarigis kun mangestoj :

''Nu, jen la kialo de mia vizito : la FGT ĵus decidis la daŭrigon de l' striko. Tiun decidon, sinjoro Laforge, mi ne povas aprobi.''

Laforge malantaŭen plu kliniĝis kaj kuntiris la brovojn, kun surpriza mieno.

''Mi ne samopinias kun la laboristoj'', plu diris Denoots. ''Mi ne volas diskutadi pri la praveco de iliaj postuloj. Mi scias nur, ke mi mem nepre devas funkcii.''

''Ĉu vi opinias, ke estas pli bona nia situacio ?'' demandis Laforge.

''Mi ne scias, kiel estas viaj aferoj. Rilate al mi, ĉiaokaze, la momento estas grava. Mi devontigis min liveri grandegan provizon. Rapide alproksimiĝas la limtempo. Mi devos pagi grandegan monkompenson. Nu, tiel estas : mi preferas konsenti etan monan penon por la salajroj, kaj rekomenci la laboron.''


Laforge ne tuj respondis. Li balancis la kapon kun afabla kaj afliktita mieno, kiel iu, kiu bonvolus konsenti ion, kaj sentis ĝenon devi rifuzi.

''Vi ja scias, ke tio tute ne eblas, sinjoro Denoots.''

''Vi ne komprenas min. Mi devas nepre funkcii.''
''Nu, ankaŭ ni devas funkcii. Sed la Federacio kontraŭe balotis. Kion fari ?''

''Sinjoro Laforge, mi bedaŭras diri al vi tiujn aferojn, sed mi vidas, ke vi ne komprenas kiom por mi nepras tiu devigo. Estas escepta mia situacio. Mi ne plu povas kalkuli kun la kolektiva bono. Koncerne min, nuntempe, ĉio estas preferinda al tiu haltigo de miaj teksmaŝinoj. Kaj jen kial mi venis vin averti, antaŭsciigi, kaj provi konsenti kun vi por denove labori.''

''Ĉu malgraŭ la hieraŭa voĉdono ?''

''Malgraŭ la hieraŭa voĉdono.''

Laforge kuntiris la brovojn.

''Alidire, vi deziras malsolidariĝi de la FGT, ĉu ?''

Lia tono sonis tranĉe. Denoots tion sentis. Li ne volis tro rapide kapitulaci.

''Tion mi ne diras. Mi ĝuste venas, por ke vi diru al mi, ĉu eblas trovi rimedon por akordigi miajn dezirojn kun la interesoj de miaj kolegoj'', li respondis.

''Nenion mi vidas, sinjoro Dennots. Necesas daŭrigi la strikon, jen ĉio.''

''Al mi tio neeblas.''

Laforge mezlevis la brakojn kaj lasis ilin refali, kvazaŭ respondante : ''Mi bedaŭras, sed...''

Denoots plu diris per tremanta voĉo :

''La FGT ne povas postuli de siaj anoj pli ol fareblas. Ĝis la lasta punkto mi rezistis. Mi ne plu povas daŭrigi, sinjoro Laforge, tion mi konfesas kun grandega bedaŭro... Necesas, nepre necesas, ke mia uzino funkciu. Komprenu min.''

''Vi mem komprenu min, sinjoro Denoots. Nu, vi ja konas la intencon de la Federacio. Vi scias, ke ĝia devizo povus esti tiu de niaj belgaj najbaroj : ''Unueco donas Forton.''

Ni estas potencaj ĉar unuiĝintaj.

Fronte al laboristaj sindikatoj, ni reprezentas la mastran sindikaton, bloko kontraŭ bloko. Malligiĝi ni ne povas. Permesi labori al vi kaj malpermesi tion al aliaj, okazigus fendeton en la bloko. Jen neebla rimedo.

Ĉu kompleta ĉesigo ? Mi ne bezonas sciigi, kio okazos al vi. Komence, kiel vi povos pagi la supersalajrojn al viaj patroj de multnombraj familioj ? Kiel vi monhelpos tiujn sociajn servojn, kiujn ni kolektive prizorgas ? Ĉu vi ĉesos fari tion ? Tiuokaze, kion vi donos al la popolo per unu mano, tion vi reprenos per la alia. Tion mi diras por montri al vi, ke la justico ne staras unue sur via flanko. Mi scias, ke gravas tiuj argumentoj por vi.

Sed ankaŭ la intereso trudas, ke vi ne lasu nin. Inter siaj anoj, la FGT fakte senefektigas ĉiun konkurencon. Se vi laboras pli ol via najbaro, vi pagas parton de via profito. Neniu batalo inter ni, sed nur inter ni. De kiam vi malligiĝos, tuj komencos la lukto.''

Li vidis la fieran geston de Denoots.

''Tion vi ne timas, ĉu ? Laŭ via volo. Tamen, la FGT turmentadas siajn rivalojn. Se ne paroli pri kredito. Mi konjektas, ke vi ne devas turni vin al ĉiuj bankoj. Sed nur koncerne la aferojn, ni havas kvazaŭ monopolon. Ĉu oni ĵetus ostratismon sur vian firmaon, neniu plu ''laborus'' por vi. Vi ja scias pri niaj bonegaj rilatoj kun la administracio, ankaŭ kun la klerikaro...

Finfine, restos al vi nek provizistoj nek klientoj.''


--------------------------DAŬRIGOTA---------------------------

mardi 7 septembre 2021

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (44) - Maxence VAN DER MEERSCH


 

 

Se li laborus, Denoots kontentigus sian anglan klienton. Parto de l' mendo estis jam preta kaj li povus ĝin tuj liveri. Estus rapide teksita la cetero. Restus la monkompenso. Sed Denoots proponus akordiĝon. Se ne, li pledus. Ofte haltigas alilandanojn la cautio judicatum solvi*. Tiuj angloj eble hezitus pledi kaj konsentus mezaranĝon.


La karboliveristoj povis ja atendi. Koncesprofitantoj pri la vendo de potencaj firmaoj, ili estis ja riĉaj. Ili certe konsentus – kondiĉe, ke ili daŭre provizu la uzinon – pagon de l' nepagitaĵo per monataj tratoj partopagotaj dum unu jaro, ekzemple.

Sed nepre necesis pagi la hipotekajn interezojn.

Pri tio ankaŭ estis io farenda.

La intereza procento malaltiĝis. Eblis konverto. Oni plejofte trovis monon je kvar aŭ cent procento.

Kio pri la banko ? Tie neniu kompato ! Bankisto estas monujo. Tio estas nepersona, neatakebla per argumentado, netrafebla per iu sento. Ĉiu, en tiu medio, sin ŝirmas malantaŭ sia superulo, de la supro ĝis la malsupro, de la algluisto de poŝtmarkoj ĝis la estro de l' agentejo, ĝis la ĉefaj kapoj en Parizo.

Kaj estas la administra konsilio !
Provu do kortuŝi administran konsilion ! Fakte, ĝi nenion scias, nenion povas, tiu granda potenculo. Ĝi similas abelreĝinon en la abelujo. Ĝiaj servistoj ankaŭ estas siaj mastroj.

Tamen, pri tio, Johano Denoots konservis premrimedon. Ĉe la banko, li faros tiun proponon :
''Ĉu vi atendos, ĉu mi falos. Atendi, tio signifas gajni poste. Lasi min fali, tio signifas ĉion perdi.''

Tiam la banko vekiĝus. Fali en likvidado, bankrupti, jen la plej monstra malŝparado da havaĵoj, kiun organizis la komerca kodo. Tion ĉiu ja scias en la negocoj, la banko pli ol iu ajn. Ĝi subite interesiĝus pri Denoots. ''Pacienco! Pacienco! Ne tiel rapide oni bankrotas : oni laboras, oni provas alfronte iri. Nu, jes, ni atendos, oni lasos vin trankvila. La banko ekzistas por helpi komercon, tion vi ja scias !''

Tiele prezenti la situacion, jen estis saviĝo.
Sed por sukcese fari tion, necesis labori, funkcii.

''Jes'', rediris al si Johano Denoots, dum li veturis al la sidejo de la F.G.T. , ''mi bezonas mian liberecon. Se necesos, mi ĉesigos rilatojn, sed Laforge redonos mian parolon.''


Denoots haltigis sian aŭtomobilon antaŭ la vastaj oficejoj de la F.G.T., protektitaj per aro da fakĝendarmoj. Li eniris tra la duklapa portego, kaj en la vestiblo lin akceptis oficisto, kiu anoncis al Laforge pri lia veno.

La unua kontakto inter la du viroj estis tute afabla, plena de tiu ĝentileco kutima ĉe bonedukitaj homoj, kiuj havas oftajn interrilatojn. Post manpremo, Laforge residiĝis ĉe sia skribotablo, ebena mozaika skribotablo el vaksita kverko, serioza kiel tiu tuta severa ĉambrego, altege lignotegita, meblita per libroŝranko kun spiraltorditaj kolonoj, kaj per foteloj el nigrita pirarboligno kovritaj per grenatruĝa veluro.

La kamenon el ruĝ-bruna marmoro ornamis horloĝo Louis-Philippe inter du pokaloj el nigra marmoro. Ĉar tiu gravega institucio kiel la F.G.T. ignoris lukson.
Ĉu afekto de simpleco ? Ĉu malŝato de ŝajnigoj, kiun ofte havas tiuj, kies potenco estas tutmonde agnoskita ? Ĉu eble ankaŭ zorgo por ne dismontri lukson incitan al laboristaj delegitoj, kiuj venis tien ektrakti ĉiuokaze?

Antaŭ Lafarge, Denoots ekprenis fotelon. Ili rigardis unu la alian, vidalvide : unu malgranda, malgrasa, pala, kun akraj okuloj, vigla mieno ĉiam kaŝobservanta, kun senbarba vizaĝo de nuntempa aferisto, — la alia pli malkaŝema, nervoza, mansvinganta dum li parolis. Denoots fakte estis trosentemulo : tiuj luktoj okazigis en li lacigantan streson.

''Nu, estimata Denoots,'' ekdiris Laforge, ''kion interesan vi aportas al mi? ''

Post la antaŭhieraŭa ĝenerala pridiskuto, tiu vizito surprizis la prezidanton. Li antaŭsentis iun rilaton inter la du eventoj. Kaj, sen diveni kion Denoots alportis, li intuiciis streĉan situacion. Fakte la grava mieno de l' industriisto tion montris al li.

''Mi alportas al vi malbonajn novaĵojn... ve ! almenaŭ por mi!'', diris Denoots.

Laforge ekhavis atentan mienon :

''Nu, kio okazas ? Pri tio, vi tamen nenion diris antaŭ du tagoj, dum la ĝenerala kunveno.''

''Precize tiu ĝenerala kunveno estas la kialo de la malfacilaĵoj, kiujn sin prezentas al mi.''

''Mi ne bone komprenas. Bonvolu tion klarigi.''


    * cautio judicatum solvi : (latina) mongarantio, kiun devas pagi alilandano kiel damaĝkompenso.

----------------------------DAŬRIGOTA---------------------------