KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ...(42) - Maxence VAN DER MEERSCH

 

                         La verkisto kun lia edzino

Rikardo, la brigadisto de l' fakĝendarmoj, kaj Reĝina Dauchy, la fratino de Tuné, kiel kutime revenis al la strato Longues-Haies. Reĝina daŭre eliris el la uzino Laforge je la oka. Kaj Rikardo, cele protekti ŝin kontraŭ la strikantoj, ŝin akompanis hejmen.

Ili jam vere amikiĝis. Ĉiutage, Rikardo donacetis al Reĝina bagatelojn sed precipe nutraĵon, ĉar li ja divenis, ke tio pli ol aliaĵo, plezurigis la fraŭlinon.

Ĉiuvespere, Reĝina nun hejmen alportis grandan pakon : panon por militistoj, salamon, fromaĝon, pasteĉon.
Nenion oni riproĉis al ŝi. Leono Dauchy ne plu zorgis pri siaj filinoj, kaj la patrino Filomena jam elreviĝis pri siaj virtaj ambicioj.

Oni ja vere tro malsatis. Estis preferinde, ke ĉiu elturniĝu por ĉies profito. Tuné, kiu multe kolektis danke al siaj ŝteladoj kaj rabadoj, fariĝis potenculo, kiun eĉ la patro respektis.

Sed Rikardo nenion petis interŝanĝe de siaj afablaĵoj. Li pli kaj pli korligiĝis al Reĝina. Al li tre plaĉis iu inteligenteco, iu sereneco kaj iu ĉarmo, kiujn ŝi elmontris. Li timis ŝin timigi, li preferis atendi, vidi kiel sin prezentos la cirkonstancoj.

Ĉar por la fraŭlino tiu situacio prezentis danĝeron. Rikardo estis fakĝendarmo, fakte de l' partio malamika. Li foriros kiam finiĝos la strikoj. Reĝina devis atenti ne preni la aferojn serioze ; ŝi ne povis tiel sin doni, sciante, ke li forlasos ŝin post kelkaj monatoj.

Krom se …

Jam de kelkaj semajnoj, Rikardo serioze pensis pri geedziĝo. Li bone perlaboris. Nutri edzinon ne devis lin ĝeni. Li faris sonĝon : li vidis Reĝinan loĝanta kun lia maljuna patro, tie for en Rusiljono*. Li irus viziti ilin de tempo al tempo, ĝis kiam alvenos la fino de lia servtempo.

Ŝi estus komforta, ŝi prizorgus lian patron. Ŝi estis honesta kaj dolĉa junulino. Ili ĉiuj estus feliĉaj.

Sed necesis iri tiun vojon singardeme. Geedziĝo estis grava afero. Tamen, malgraŭ ke li ankoraŭ sin detenis, tagon post tago Rikardo pli sentis, ke nun li ne plu foriros sen fari definitivan promeson.

Al Reĝina, Rikardo multe plaĉis. Lin ŝi ne timis. Male, ŝi plene fidis al li, tiagrade ke tiam, nokte, ili revenis solaj, ĉar Pozzo rendevuis kun iu amantino. Neniam Rikardo diris maldecan vorton, faris malkonvenan geston.

Hodiaŭ ili rapide marŝis direkte al la strato Longues-Haies por ne suferi malvarmon. En la strato Bernard, ili preterpasis kaŭrantan homon.

''Iu drinkulo'', diris Rikardo. ''Venu !''

Ĝuste tiam Petro kriis : ''Sinjorino !... Sinjorino !...'', kaj ili venis lin restarigi.

Ili skuis lin, palpis liajn frostitajn manojn, turne direktis lian vizaĝon al la lumo de l' stratlumigilo.

''Mi rekonas lin !'' diris Reĝina, atente rigardante tiun senkolorigitan vizaĝon kun fermitaj okuloj, kvazaŭ mortaj. ''Li estas la instruisto. Li loĝas ĉe Vouters.''

La junulon ŝi frapetis kaj ekfrapis per malpezaj vangofrapoj, dum Rikardo frotadis liajn membrojn. Ekkoloriĝis la vizaĝo de Petro. Li moviĝis kaj tremetis.

''Sinjoro ! Sinjoro ! Vi estas la instruisto, ĉu ?''

Petro kapjesis.

Li malrapide rekonsciiĝis. Li malfermis la okulojn, svage rekonis la vizaĝon de Reĝina, kiun li jam foje vidis kun Tuné.

''Ni rekondukos lin'' diris Rikardo.''Li mortus ĉi tie... Ĉu vi konsentas, amiko ?''

''Jes'' refoje respondis Petro.

''Li ne povos marŝi'' rimarkis Reĝina.

''Mi portos lin hejmen''.

''Sed kio pri vi ?'' demandis Reĝina. ''Ĉu vi ne timas ?.. Eĉ se estas privata enirejo, tamen...''

''Nu, mi demetu mian kaskon...''

Ĝin li demetis kaj donis al Reĝina. Li ankaŭ demetis sian varman mantelon por kovri Petron. Kaj, fortika, li prenis la viron en siajn brakojn, kiel virino portas infaneton.

Reĝina iris antaŭe. Ili alvenis al la trinkejeto Vouters. Renkontinte neniun, ili supreniris la ŝtuparon de l' meblita ĉambro. Petro fingromontris sian ĉambron. Reĝina malfermis la pordon. Kaj Rikardo portis sian ŝarĝon al la lito.

Estis nenio en la loĝejo, nek lampo, nek alumeto. Rikardo priserĉis siajn poŝojn, eltiris du monerojn, kiujn li donis al Reĝina.

''Iru serĉi kandelon, iom da ligno, bonvolu... Ankaŭ rumon.''

Kaj li revenis apud Petron. Li rekomencis frotadi lin en la tenebro. Tion li faris malmilde, kiel ulo, kiu ne konscias pri sia forto. Kaj Petro mallaŭte plendis, elĉerpita pro tiom vigla frotado, kiu tamen revarmigis lin.

Momenton poste, Reĝina eniris, ekflamigis kandelon kaj ardigis la fornon. Rikardo donis al Petro glason da rumo. Oni pridemandis lin :

''Ĉu kafokruĉon ? Kafon ? Ĉu nenion vi havas ĉi tie? Vi bezonus ion manĝi...''

Petro ne respondis, ne aŭdacis konfesi. Reĝina la unua komprenis. Ŝi flustre klarigis al Rikardo. Kaj li denove sendis ŝin eksteren ; ŝi revenis kun butero kaj ovoj. Siaflanke, Rikardo malfermis la paketon, kiun li estis doninta al Reĝina;

li elprenis panon, ŝinkon, poton da marmelado, litron da vino.

Kiam la vespermanĝo estis preta, Petro stariĝis, helpata de Rikardo. Sur la tablo troviĝis ŝinkomleto, pano, vino. Petro sidiĝis. Kaj lia ŝvelita koro kvazaŭ krevis, kiam li proksimigis la unuan buŝplenon al siaj lipoj.

Li ekploregis kun nerezisteblaj singultoj, premite de tro forta emocio, pro senti tiujn bonaĵojn, pro vidi tiun teleron plenan, tiun glason plenan. De kvar semajnoj, li ne bruligis la fornon, ne manĝis en telero, forgesis la odoron de manĝo. Li ne sukcesis gluti la unuajn buŝplenojn. Li ne plu kutimis. Kaj li tro ploris por povi manĝi.

Forirante, Reĝina kaj Rikardo lasis sian paketon da manĝaĵo sur la tablo. Kaj ili promesis reveni por peti novaĵojn de sia protektato.

FINO DE L' UNUA ĈAPITRO

Rusiljono : regiono de suda Francio.https://eo.wikipedia.org/wiki/Rusiljono

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (41) - Maxence VAN DER MEERSCH

 

Estis nun pli kruele devi foriri kun malplena stomako, post tiom longa atendado.
La strato de Lille aspektis senfina...
Petro pene marŝis laŭlonge de l' domoj ; li haltis ĉiujn dek paŝojn por reakiri spiron. Liaj plandumoj estis eluzitaj. Jam liaj ŝtrumpetoj iĝis truitaj.
Seke kaj sane malvarmetis, agrabla vetero por homoj kun plena stomako. Sed Petro sentis sin frostita. Li streĉe premis sian maldikan jakon, ŝovis siajn manojn en la poŝojn. Liaj dentoj klakis pro malvarmo, eble ankaŭ pro malsato.

''Se mi estus en Lille, mi enirus en la muzeon'', li pensis.

Sed en Roubaix, la muzeo malfermiĝas nur dimanĉe.

Ankaŭ estis la trinkejeto Vouters. Sed oni ne povis resti tie, tutan posttagmezon sen trinki glason, nur ĉirkaŭante la hejtofornon de la brakoj. Post momento, embarasita pro la riproĉa rigardo kaj aludoj de Abel, Petro devus supren reiri en sian ĉambron.

Kaj tiu ĉambro lin timigis. Ĝi estis grandega, malvarmega, norden orientita, kaj ties lumeto envenis de tiu fetora malseka puto, kiun oni nomas la korto.
Neniu hejtado. La meblaro inkludis ja etan stovon, sed Petro ne havis karbon.

''Fajro estas malsaniga en dormoĉambroj'', li klarigis.

Ĉar iu sento de fiereco pli forta ol li mem, faris lin timi kompaton. Kiam la homoj vidis lin foriri sen mantelo kaj kadence kuri por sin varmigi, kun siaj manoj en la poŝoj, li respondis, kun kontenta mieno, por ke neniu tentu lin plendi:

''Sed ne malvarmas !''

Hodiaŭ, kuri li eĉ ne plu povis. Li provis sed preskaŭ falis. Liaj kruroj strange ŝanceliĝis. Li malrapide revenis al Roubaix. Ĉiujn dudek metrojn, li sidiĝis sur iu sojlŝtono. Kiam oni lin rigardis, li stariĝis kaj revojiris. Li alvenis al la placo ĉirkaŭ la kvara horo.

Elŝvebis brumo.
''Des pli bone'', li opiniis. ''Oni malpli vidos min.''

En lia menso venis ideo. Iom da tempo li pasigis en la triaklasa atendejo de l' stacidomo. Oni tie sentis sin vere bone. Se li ne tiom malsatus, li povus dormi.

Tri aŭ kvar fojojn, li refoje priserĉis siajn poŝojn, ĉar prezentiĝis al lia penso subita espero. Eble ankoraŭ restis io manĝebla aŭ vendebla. Ses soldoj, fakte necesis nur ses soldoj por aĉeti bulkon. Unu fojon, tremetigis lin emocio : aĵo ronda sub lia mano... Sed nur temis pri osta ĵetono, memoraĵo de iu kartludo.

Forironte, li konatiĝis kun interesa persono. Virino kun du infanoj, unu en siaj brakoj, sidiĝis apud li sur la benketo de l' atendejo. Ŝi malagrafis sian korsaĵon, senĝene eltiris belan ŝvelan mamon, kiun eksuĉis la bebo. De tempo al tempo, ŝi kriis ''Aj !'', kaj tio mirigis Petron.

''Li tiras min'', ŝi finfine klarigis.''Li malsatas, mia karuleto !''
''Jen beleta infano'', diris Petro pro ĝentileco.

''Jes. Mi volis reiri hejmen, sed li ploraĉis survoje... Nu, kio pri vi ? Kion vi faras ĉi tie ?''
''Nenion.''
''Ĉu strikanto ?''
''Ne. Mi estas senlabora.''
''Vi ne aspektas fortika. Ĉu malsana ?''
''Mi malsatas.''

La virino estis kortuŝita. Ŝi rigardis Petron.

''Mi havas nenion... '', ŝi flustre bedaŭris.
''Nenion mi bezonas.''
''Kompreneble... sed tamen... Kial ne iri al komisarejo ? Tiel ne restu la tutan nokton ! Se frostos, oni levprenos vin jam rigidan, morgaŭ. Iru do al la komisaro, mi diras !''
''Kion li povas fari por mi ?''
''Nenion. Li metos vin en prizonon. Almenaŭ vi manĝos iom da supo... Nur diru, ke vi frakasis montrofenestron. Kaj morgaŭ vi diros, ke tio ne estas vera.''

Petro stariĝis.
''Prave. Dankon, sinjorino !'' li diris.

Kiel stulta li estis, tiel senhelpa en tia ekzistado, kiu ne estis lia! Li eĉ neniam pensis pri tio.

Li eliris el la stacidomo. Estis sonoronta la oka horo.

Komisarejon oni facile trovas. Finfine, sufiĉis ke Petro reiru en sian kvartalon, al la policejo de Sankta Elizabeta.

En la strato, la malvarmo ŝajnis al li pli morda. Doloris liaj piedoj. Jam li plu malfortiĝis. Li malrapide laŭiris la straton de l' Stacidomo, pasis tra la placo Notre-Dame, Sankta Marteno kaj la Foirhaloj. Li dediĉis pli ol unu horo kaj duono por alveni tien. Finfine, elĉerpita, li haltis ĉe la angulo de l' stratoj Bernard kaj de l' Tegolejo. Pli akriĝis la frosto. Nigre noktis. Sed Petro ne povis iri plu. Ne gravas se li mortus sur tiu loko. Morgaŭ, kiel diris la virino, oni levprenos lin rigidan, kaj punkto.

Antaŭ liaj okuloj pasis vizioj. Li revidis sian junaĝon, sian malgrandan apartamenton de Lille. Lia patrino preparis la vespermanĝon. Li mem laboris sub lampolumo. Li aĝis dek tri jarojn, surhavis mallongan pantalonon. Hejtis la forno, bonodoris la supo.

''Petro, fermu viajn librojn. Estas manĝhoro !''

Kaj Petro fermis siajn dikajn lernolibrojn, tiujn mensogajn librojn, kiuj promesis al li la mondon, kaj kies senutila sciado nun lasis lin morti pro malsato.

Kion dirus lia patrino, se ŝi vidus sian Petron nun ? Ŝi eĉ mem demetis liajn ŝuojn, tenere viŝis la piedojn de sia kara knabeto, reveninta sub la pluvo... Ĉu eble lasi tiel forpasi estulojn, kiujn aliaj tiom amis ?

Petro nun kaŭriĝis. Klininte la kapon al la brusto, li krucis la brakojn kaj ĉirkaŭpremis siajn genuojn. Li sentis sin forpasonta. Kaj por morti li nekonscie retrovis la pozicion de l' embrio en la patrina utero. Li estis forironta kiel veninta...

Sed el la fundo de l' nokto, kie li enŝlimiĝis, lin revokis sono de paŝoj kaj voĉoj. Alvenis homoj. Li malfermis la okulojn sed unue nenion vidis. Paŝoj alproksimiĝis. Li ekvidis du ombrojn. Fraŭlino kaj viro... Ili haltis, rigardis tiun kaŭrantan homon kiu, de l' fundo de sia mizero, ĵus levis la okulojn direkte al ili...

''Iu drinkulo'', diris la viro.''venu.''

Ili malproksimiĝis.

Kaj Petro per sia tuta forto pensis : ''Necesas krii ! Necesas krii !'', sed ne sukcesis eligi iun vorton.

Ili jam foriris de longa tempo, ŝajnis al li, kiam finfine li povis ĝemi : ''Sinjorino... Sinjorino...''

Tiam li havis la impreson, kvazaŭ oni zorgas pri li, perforte malfaldas liajn rigidajn membrojn, kaj restarigas lin sur la kruroj.

---------------------DAŬRIGOTA--------------------

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (40) - Maxence VAN DER MEERSCH

 

Hodiaŭ estis Petro elĉerpita. De antaŭ tri tagoj, li manĝis nur panpecon. La antaŭtagon, kiam li pagis al Hermance Vouters la dek du frankojn da luprezo por sia ĉambro, li sentis ploremon pro mizero, je la vido de tiu malaperanta mono, kiu signifis por li panon.

Li pasigis la matenfinon sur benko apud la bazaro. Foje li eksentis kapturnon, kiu postulis, ke li kuŝiĝu kiel por dormi. Li maĉadis paperpecetojn, por trompi sian stomakon.

''Kaj kion mi faros ĉivespere ?'' li angore sin demandis. Reiri al la ĉambro ankaŭ timigis lin. Oni mortus de malsato inter tiuj kvar muroj, neniu eĉ suspektante tion. Ekstere, la homa ĉeesto iom trankviligis lin.

Du viroj preterpasis. Ilin logis la benko. Ili sidiĝis apud Petro. Iliajn parolojn li distingeble aŭdis.

''Nur momenton, ĉar baldaŭ tempos...''

''Ni rapidos.''
''Ĉu vi kunprenis la gamelon ?''
''Kompreneble, eĉ grandan !''

Ili ekridis.

''Tamen, ĝi ankoraŭ estas bona. Hieraŭ, ni bone manĝis.''

Unu el ili levis la kapon al la turo de la poŝthotelo.

''Baldaŭ estos tagmezo. Ĉu ankoraŭ laca ?''

''Ĉio glatas.''
''Do, ni ekiru !''

Ili foriris direkte al la strato de Lille. Malantaŭ ili, Petro stariĝis kaj ilin sekvis. Ili ja parolis pri la manĝado. Kiu scias ? Eble ili konis ian informon, pri iu senpaga restoracio, iu Sav-armeo aŭ disdonado de postrestaĵoj.

Grandpaŝe ili iris. Petro anhelis sekvante ilin. Malagrabla ŝvitodoro pro malforto malsekigis liajn tempiojn. Li preskaŭ perdis el la okuloj la du virojn.

Ili plu marŝis. Elirinte el Roubaix, ili envenis en Croix (*), kaj laŭirante la straton de Lille, ili alvenis al la parko de l' nova urbodomo, kien Petro ilin sekvis.

En la fundo de l' parko, maldekstre, en libera aero, homamaso cirkaŭis rezervitan ejon. Tie laboris homoj, fumis grandaj fajroj. La vento alportis al Petro fortan odoron de grasaĵo kaj raguaĉo.

Tie troviĝis la popola manĝejo organizata de l' municipo. Kvar kuiristoj turnadis longajn bastonojn, kvazaŭ remilojn, en gigantaj kuirpotoj. Iuj viroj senŝeligis terpomojn el plenaj pelvoj. Aliaj ''dekafotis'', laŭ sia dirmaniero, kapojn de bovino, de ŝafo aŭ ĉevalo, de kiuj ili elgratis la karnon per siaj tranĉilpintoj.

Pelmele, oni verŝis la tuton en la kuirpotojn.

Viandoj, porkaĵoj, pasteĉoj, terpomoj, legomoj, makaronioj, konservaĵoj, grasaĵoj, kaj eĉ fiŝaĵo, ĉio tio kune bolis. Oni abunde salis, oni kirlomiksis, oni lasis kuiri. Kaj fakte, tio ankoraŭ estis tre manĝebla kaj eĉ bongusta...

Regis mirinda gajeco en tiu manĝejo sub libera ĉielo.
Unue, ĉiuj alvenis tien por manĝi. Oni vidis multe da bonaĵoj, oni amuziĝis pri la vigligo de l' kuiristoj, pri ilia rapida kaj iom fantazia laboro. Neniu plupensis pri la striko, pri la familia mizero. Oni senpacience nur atendis sian vicon.

Malantaŭ siaj du gvidantoj, Petro jam lokiĝis en longa vico. Li ne havis ujon por enteni sian supon. Tamen oni certe lin donos, li esperis, viand - aŭ panpecon. Li klopodis ne pensi pri tiu panpeco, kies deziro plenigis lian buŝon de salivo.

Cele fordirekti sian atenton de tiu fiksa ideo, li rigardis iun viron, kiun li rekonis esti Honoré Demasure, la Strabul'.
Nu, tiu ĉi, evidente ne malsatis ! Ankaŭ ĉi tie, uzinte siajn kontaktojn kun la malvirtaj politikistaĉoj, li sukcesis enŝoviĝi por alkapari oficialan rolon kaj plenigi siajn poŝojn kaj stomakon.

Malgraŭ ke li loĝis en Roubaix, li estris la laborojn en la popola manĝejo de Croix, kiuj en lia menso konsistas en tio : levi la kovrilojn, trinki el grandegaj ĉerpiloj, ĵeti en la buŝon pecojn da kruda viando.

Liaj makzeloj senĉese maĉadis. El ĉiuj marmitoj, li elŝtelis ion : varman terpomon, salamopecon, cepon, tranĉaĵon de bovaĵo.

Li estis tiel cinika, ke li eĉ skoldis la aliulojn, kaj ĉiujn li vigle aktivigis.

Homoj alproksimiĝis por respektplene paroli kun li ; ili enŝovis monerojn en lian manon por gajni al si liajn favorojn.

Jen ulo, kiu lerte elturniĝis, ĉu vere ?

Komparante sin kun li, Petro pli bone sentis sian mallertecon de senarma homo, nekapabla barakti aŭ kontraŭstari la sorton.

Ĉar Petro naskiĝis por vivi en socio civilizita kaj intelektigita. Li troviĝis tie, malpura, kompatinda, meze de aliaj mizeruloj, kiuj atendis sian supon.

Tiam, li pripensis pri strangaj aferoj.

Li diris al si, ke li konas rakontojn, kiujn tiuj uloj eĉ ne suspektas.
Li povus paroli pri tetrarkio*, pri la sincero de l' konvertiĝo de Konstanteno la Granda*, pri la rivaleco inter Aristido la Justulo kaj Temistoklo*.
Kio okazintus al helenismo, se la Persoj venkintus en Salamino*?
Ĉu la Mito de Psiĥo*, en Apuleo*, havas simbolan sencon, kiun oni povu kunligi kun misterecaj religioj*?
Ĉu prave aŭ malprave, ke la ''modernuloj'' volas rehonorigi la memoron de Klaŭdio* kaj Kaligulo*?

Petro estis farita por labori pri tiaj aferoj, ne por eltrovi manĝaĵon aŭ panon. Ĉi tie, li estis neadaptito en tiel malĝusta loko, kiel se La Strabul' estus en Sorbono*.

Alvenis lia vico. Li troviĝis fronte al iu viro en granda blua antaŭtuko nodita sub la brakoj, kiu manuzis ĉerpilon.

''Pecon da pano'', li petis.''Mi ne havas kaserolon.''
''Kio pri via karto ?'', demandis la viro.
''Mi ne havas ĝin.''
''Vi loĝas en Croix, ĉu ?''
''Jes.''
''Ĉu vi strikas ?''
''Jes.''
''Nu, tiel montru do vian karton.''
''Mi forgesis ĝin.''
''Iru serĉi ĝin... Aliulo !''

Dum Petro foriris, la viro okulumis kun ruza mieno.
Kaj ĉiuj malkaŝe ridadis.

(*) Croix : urbo apud Roubaix kaj Lille.
NB : Por ĉiu alia nomo, bonvolu legi ties artikolon en Vikipedio, ekzemple :
*Tetrarkio :

https://eo.wikipedia.org/wiki/Tetrarkio
*Konstanteno la Granda : https://eo.wikipedia.org/wiki/Konstanteno_la_Granda
*Temistoklo : https://eo.wikipedia.org/wiki/Temistoklo
*Psiĥo: https://eo.wikipedia.org/wiki/Psi%C4%A5o
*misterecaj religioj :
https://eo.wikipedia.org/wiki/Misterecaj_religioj

---------------------DAŬRIGOTA-----------------