dimanche 24 avril 2022

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (59) - Maxence VAN DER MEERSCH


 

Tiel estis la fabriko. Oni forgesis la strikon, tuj post la eniro.

La servutlaborulo, iu maljunulo grizhara, etstatura, ĝiba, kun pala vizaĝo ege sulkiĝinta, kvazaŭ ĉifita paperfolio, kondukis Laŭran al ŝia teksmaŝino. Fronte al tiu nekonata maŝinego, Laŭra subite komprenis la grandan malfacilecon de la rolo, kiun ŝi intencis ludi. Kiel labori? Kion ŝi ekfaru?

Jam la oldulo alportis al ŝi keston da bobenoj. Li haltis kaj rigardis la fraŭlinon. Ĉirkaŭe, aliaj virinoj ankaŭ ĉesis sian taskon por vidi, kiel tiu novulino elturniĝos. Ĉu plej rapide ŝi laboros ol ĉiuj, ricevos la plej altan semajn-salajron ?

 

Laŭra malrapide ĉirkaŭrigardis kaj ekprenis bobenojn. Ŝi ekvidis iun virinon, kiu starigis la siajn tute supren. Ŝi imitis ŝin.

''Kaj poste?'' demandis la maljuna servutlaborulo.

Petola rideto pliigis ĉiujn sulkojn de lia vizaĝo.

Ankaŭ la virinoj parolis kaj ridis, rigardante Laŭran.

''Hej, hej ! '' diris la plej proksima najbarino, ''ne eblas trompi nin : ĉu vi jam ''duobligis'' ? ''

''Jes'' konfesis Laŭra, '' sed antaŭ longe ; ne plu bone mi memoras...''
''Nu, jen tio!'' ridetis la servutlaborulo.

''Kial do vi bezonas veni labori ĉi tie ?''

'Ja necesas vivi !''

La virino rigardis la ventron de la junulino.

''Jam de kiom da tempo ?''
''Ses monatojn.''
''Ne edziniĝinta, ĉu?''
''Ne.''

''Nu, jen tio !'' siavice diris la laboristino.

''Bone, oni montros al vi kiel fari. Sed nepre rapidu, ĉar la ĉiea submastro estas vere maliculo. Se vi ne sufiĉe laboros, li maldungos vin.''

''Ĉu li maldungos min ?''''Tutcerte ! Unu ŝancon vi havos, se li ne venos ĉi-matene.''

Ŝi alpaŝis al la teksmaŝino de Laŭra.
''Rigardu : tiel oni faru.''

Kelkajn minutojn, ŝi montris la farendajn gestojn. Poste, alia donis iujn klarigojn al Laŭra. Ankaŭ la maljunulo helpis ŝin, ĉiufoje kiam li pasis kun sia korbo da bobenoj.

En la popolo, oni kompatas al fraŭlinaj patrinoj.

Ĉio komencis bone funkcii. Laŭra rapide komprenis kaj havis lertajn fingrojn. Kaj iu fraŭlino, kiu kelkfoje, el malproksime, ĝentile ridetis al ŝi, ŝajne kuraĝigante, transdonis al ŝi du pan-tranĉajojn ŝmiritajn per salita porkograso.

Iom post iom Laŭra kuraĝiĝis, esperis elturniĝi se la submastro venos nur en la vespero.


Sed okazis en la laborejo mallonga signalo, subita pliigo de aktiveco. Ĉesis la babilado. Oni pli vigle moviĝis antaŭ la teksmaŝinoj. Alvenis la submastro.

Li malrapide pasis en la aleoj, haltis malantaŭ Laŭra. Nun la junulino sentis lian rigardon, kiu sekvis ŝin, kontrolis ĉiujn ŝiajn gestojn. Ŝi nervoziĝis, rompis sian fadenon, unu fojon, du fojojn, kaj faris ''falsan turnon''.

''Nu, kion vi faraĉas ?'' demandis la submastro. '' Ĉu vi ne povas atenti ?''

Li alproksimiĝis.''Ha ! Vi estas la novulino, ĉu ? Ŝajnas iri malbone.''

Li daŭre kontroladis. Laŭra volis rapidi kaj bone fari. Ŝiaj manoj kuntiriĝis, ŝi nenion plu vidis, ektremis pro timo. Certe la submastro maldungos ŝin. Refoje ŝi troviĝos sur la strato.

Tiu granda fabriko plena de maŝinbruego, de malsanigaj odoroj, aspektis al ŝi akceptema kaj konsoliga, kvazaŭ paradizo.


Ŝia teksmaŝino haltis. La submastro estis ellasinta la transmisiilon.

''Nu, belulino, neniam en la vivo vi ''duobligis''. Oni ne bezonas vin ĉi tie.''

Laŭra provis defendi sin.

''Sinjoro, mi komencis bone fari. Mi nepre bezonas labori.''
''Ankaŭ mi. Tiun postenon mi ne volas perdi pro vi. Tion mi diras, vi povas ja foriri.''


---------------------DAŬRIGOTA-------------------


jeudi 7 avril 2022

KIAM SILENTAS LA SIRENOJ ... (58) - Maxence VAN DER MEERSCH

 
Ekde tiu tago, la vivo de Laŭra fariĝis senfina lukto, senĉesa manĝoserĉo tra Roubaix. Nenion ŝi plu havis, neniun monon, preskaŭ ne aĵojn vendotajn. Ŝi ne plu aŭdacis peti helpon de l' sindikato aŭ de l' bonfara servo, timante renkonti sian patrinon tie. Estante neplenaĝa, ŝi ne sciis ĉu oni truddevigos ŝin reiri hejmen. Fakte ŝi ne plu volis tion. Eble mizero ŝin mortigos, sed sian patrinon ŝi ne plu revidos. Almenaŭ sian bebon ĝisfine ŝi konservos.

Somere oni ankoraŭ havas vivrimedojn. La antaŭurbaj ĝardenoj donacas al vi siajn legomojn. Kreskas leontodoj laŭlonge de l' kanalo kaj de l' fervojo, kaj fruktoj sur la arboj. Ĉar varmas, oni malpli malsatas.

Sed vintre, mankas ĉio. Krom tio venas plia zorgo : fajro, varmo tiom nepras, post tuta tago pasigita en neĝo aŭ sub pluvo, kiom manĝo kaj dormo.

Feliĉe al Laŭra ne mankis ligno. En la ruinoj restis ankoraŭ sufiĉe da detirendaj tabuloj. Ŝi ankaŭ povis kolekti el la rubaĵoj lignon, karbocindrojn, forĵetitan paperon. Sed por aĉeti alumetojn, ŝi devis senigi sin je sia ringo, eta ringo el arĝento, kiun Ĵak estis ŝin donacinta. Ŝi tamen ne deziris vendi ĝin ; ŝi portis ĝin al pruntoficejo, kiu donis al ŝi kvar frankojn. Per tiu mono, ŝi aĉetis unu panon, alumetojn, kaj malnovan marmiton ĉe iu brokantisto.


Komence, ŝi havis iun esperon. De Reĝina ŝi jam eksciis, ke ankoraŭ funkcias kelkaj fabrikoj. Plurajn tagojn ŝi serĉis. Preskaŭ nenion oni perlaboris, sed tie varmis kaj oni estis nutrita.

Por tiel iri serĉi laboron, Laŭra vestiĝis kiel eble plej konvene; ŝi zorge purigis siajn vestaĵojn, lavis siajn ŝuojn, tute butonis sian malnovan mantelon por kaŝi la mizeran staton de la vestaĉoj, kiujn ŝi havis sube. Ĉar nur restis al ŝi kio nepras. Ŝi jam vendis aŭ lombardis ĉion, kion ŝi surhavis, kiam ŝi forfuĝis de sia patrino.

Antaŭ ol foriri, ŝi ankoraŭ rigardis sin plufoje en fragmento de spegulo, kiun ŝi estis trovinta kaj zorgege konservis, ĉar malgraŭ ĉio, ŝi daŭre estis koketa, kaj precipe fiera pri siaj belaj haroj...
Kaj ŝi kuraĝe ekiris, iomete trankviliĝinta : malgrasiĝinta, ŝi tamen daŭre aspektis bonfarta kaj ankoraŭ bone impresis.


Do ŝi iris de fabriko al fabriko, eniris en la korton.

Al la pordisto ŝi demandis :

''Sinjoro, ĉu oni dungas laboristinojn ?''
''Nenio nun.''

Laŭra foriris pli malproksime.


Ĉe Dévelot, fine de la strato de l' Muelejo, en Nova Roubaix, ŝin favoris ŝanco. Kiam ŝi alvenis, restis ankoraŭ du liberaj postenoj por ''duobligi''.

Laŭra nenion sciis pri tiu laboro, sed asertis, ke tion ŝi povas fari. Oni enirigis ŝin en la fabrikon.

Strange impresis Laŭran tiel retrovi sin en fabriko vivanta, trepida, troplenigita de maŝinoj el polurita ŝtalo kaj el verda kaj nigra giso, kun transmisirimenoj, kiujn oni vidis supren-kaj malsupreniri, kaj sennombraj pulioj ‒ la grandaj malrapidaj, la malgrandaj vertiĝodone rapidegaj.

Odoroj de ŝafsebumo, de teksiloj kaj de homaro varmigis la aeron sub oblikaj lanternetoj. Sur tabuloj laŭlonge de la muroj, la laboristinoj jam lasis siajn ŝuojn kaj ladbotelojn. Muĝadis la dinamoj. Ĵus enirinte, vin kaptis la tondro de la teksmaŝinoj. Kaj strange miksiĝante kun tiu bruado, iu vira voĉo, klara kaj melankolia forta voĉo en tiu laboranta metaltumulto, kantadis konfuzan romancon, kiu ŝajnis funebreca kiel primitiva melopeo.

En la ''duobligejo'' la maŝinoj klakadis, la virinoj iris kaj reiris, oni parolis, la pulioj kaj transmisirimenoj zumis.


----------------------DAŬRIGOTA-------------------